Waarom greep Hamas juist nu de macht?

Reactie op: Het Laatste Nieuws

Sinds Hamas de parlementsverkiezingen van 2006 won, wordt het door de internationale gemeenschap aanzien als een kakkerlak. Enkel Noorwegen was bereid tot dialoog met de democratisch verkozen Hamas.

Waarom was Hamas pissig? De openlijke steun van de Verenigde Staten, de Europese Unie en Israël aan president Abbas ten koste van het kabinet-Haniyeh en de internationale boycot tegen Hamas maakte het onmogelijk een fatsoenlijk bestuur te hebben in de bezette Palestijnse gebieden. Door het cordon sanitaire rond Hamas – alhoewel democratisch verkozen, en zulke verkiezingen was een vraag van de V.S. en Israël – verslechtte de toestand in de Gazastrook. Journalisten en hulpverleners werden ontvoerd door al-Qaida geïnspireerde groeperingen. Deze groeperingen zoals het Leger van de Islam en de Brigades van God ontstonden door de gevangeniskooi die Gaza werd. Het is vergelijkbaar met het leven van Palestijnen in Hebron, die daar massaal worden weggepest.

Ook Israël dat bezetting verkoos boven vredesgesprekken speelt mee. Volgens het Israëlisch ministerie van Binnenlandse Zaken nam het aantal nederzettingen met 5,8 % toe in 2006 tot 268.163 joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever

Door de massale wapentransporten via Egypte en Jordanië naar Fatah-milities ontstond een gevaarlijke situatie. De Fatah-veiligheidsdiensten kregen voor tientallen miljoenen dollars wapenleveringen van Israël en de V.S. Deze diensten staan onder het gezag van Mohammed Dahlan, opgeleid door de C.I.A. en een vertrouweling van Israëli’s en Amerikanen. Hij hielp het plan voor totale chaos en burgeroorlog in de Palestijnse gebieden, bedacht door de Amerikaanse Nationale Veiligheidsadviseur Elliott Abrams, mee uitvoeren. Abrams is bekend om zijn hulp om moordpartijen tegen burgers in El Salvador, verricht door Amerikaans gesteunde milities en doodsescaders, te verdoezelen.

Waarom greep Hamas juist nu de macht? Het was duidelijk dat Fatah nooit orde en gezag kon scheppen in de Gazastrook en niet bereid was om toegevingen hierover te doen tegenover de Hamas-partij. Waar Hamas het meeste aanhang heeft bleef het doorgaans rustig. Elders ontstonden al-Qaida-achtige groeperingen en doken Israëlische spionnen en collaborateurs op die bommen plaatsten en Palestijnen beschoten om een burgeroorlog te ontketenen. Hamas moest nu optreden wou het een burgeroorlog vermijden. Dat Israëlische collaborateurs werden gedood is in die zin te verklaren. Veiligheidsmensen rond de Fatah-partij hebben de afgelopen vijftien jaar tientallen Hamas-leden vermoord, gemarteld en opgesloten. Uiteindelijk leidde deze politiek tot de etterbuil die deze week openbarstte.

Op 7 juni 2007 berichtte Ha’aretz nog dat Fatah-beleidslui in de Gazastrook Israël vroegen grote scheepsladingen met wapens en munitie van Arabische landen – waaronder Egypte – te mogen ontvangen. Fatah vroeg aldus dit Israëlisch dagblad “gewapende auto’s, honderden granaatwerpers, duizenden handgranaten en miljoenen kogelladers” om te strijden tegen Hamas.

Hamas daarentegen integreerde vlekkeloos in het politieke systeem na de verkiezingsoverwinning. Het bood een wapenstilstand met Israël aan en leefde deze al ruim een jaar na. Hamas maakte een einde aan de zelfmoordaanslagen. The Guardian berichtte deze week over een vertrouwelijk kladschrift van Alvaro de Sota, een VN-gezant voor de regio. Hij maakt duidelijk dat Abbas’ adviseurs actief meewerkten aan de boycot van Hamas, die leidde tot een verarming in de Gazastrook. Alzo wou men de Hamas-regering ten val brengen. Dahlan en zijn militie wouden al in december en januari Hamas vernietigen. Wapenleveringen zouden de doorslag moeten geven nadien. Israël en de V.S. zijn medeverantwoordelijk voor wat gaande is in Gaza aldus de Sota.

33 Hamas-politici werden op 24 mei 2007 is de Israëlische bajes gestopt. Israël bestookte voortdurend de Hamas-infrastructuur. Een onafhankelijke minister kon Fatah niet bewegen om zijn soldaten onder controle te plaatsen.

Fatah had een andere agenda. Deze zomer zou men Hamas van de kaart vegen in Gaza door massale inzet van wapens die eerstdaags zouden worden geleverd. Daarna kon men naar goeddenken nog verdere toegevingen doen aan de Israëlische bezettingsmacht en hadden Palestijnen alles te verliezen.

De strijd van Hamas is niet persoonlijk tegen Fatah maar tegen collaborateurs van Israël zoals de mannen van Abbas en Dahlan. Als Abbas en Israël een VN-vredesmacht vragen (in Gaza) – wat men jaren heeft geweigerd! – dan is deze controle enkel in het belang van Israël, de bezetter. Dit naar Libanees voorbeeld. Zonder Fatah in Gaza kan de interne rust terugkeren.

Mario Bergen
LEUVEN